René Iché (1897-1954): Kunst en strijd
24 juni — 3 september 2023
Beeldhouwer René Iché is in de collecties van La Piscine vertegenwoordigd dankzij twee aankopen en één schenking van Les Amis, die zijn talent als portretkunstenaar prijzen (L’Institutrice; Medaille pour le jubilé parlementaire d’Albert Sarraut ), maar ook zijn voorbeeldige politieke engagement (Masque de Résistant). Bovendien gaf de staat in Roubaix onlangs een allegorisch beeldje in bewaring met een grote nagedachteniswaarde, het symbool van de verzetsbeweging dat aan De Gaulle werd geschonken voor zijn kantoor in Londen : La Déchirée, het beeld van een zwak en verblind Frankrijk, een aanklacht tegen de Duitse bezetting en de collaboratie van de Franse staat.
Met deze werken als kern en dankzij het onderzoekswerk door de kleindochter van de kunstenaar zullen werken uit de familiecollectie en uit privé- en publieke collecties worden verenigd in een ongeziene tentoonstelling die de bezoekers (opnieuw) laat kennismaken met een kunstenaar die niet is weg te denken uit de Franse 20e-eeuwse kunstwereld en die niet alleen de mens maar ook zijn tijd wou vereeuwigen. Ergens tussen traditie en moderniteit, tussen expressie en ontwerp.
Centraal in het werk van René Iché staat de strijd: een lichamelijk lijf-aan-lijfgevecht, een sportwedstrijd of een liefdesstrijd, maar ook een figuurlijke strijd, weerstand, ijveren voor een zaak. Met de steun van Bourdelle ontwerpt deze veteraan van de Eerste Wereldoorlog in Montparnasse de eerste schetsen, in primitieve vorm, van zijn Homme succombant of zijnLutteurs. Als hij twee decennia later lid wordt van de verzetsbeweging, bij het Réseau du Musée de l’Homme, grijpt hij terug naar deze schetsen en herwerkt ze op een haast dwangmatige manier.
Al heel snel sluit hij aan bij de thema’s en verbintenissen van de surrealisten, zoals blijkt uit zijn Inconnue de la Seine, de maskers van André Breton en van Paul Éluard. In de jaren dertig en veertig creëert hij met L’Institutrice , Fragment de Jeune Captive, Melpomène 36, Guernica, La Déchirée en Les masques de Résistant(e) niet alleen psychologische portretten of figuren, maar ook manifesten. Na de Bevrijding situeert Iché zijn Otages de Puiseaux en Lutteurs de Carcassonne in een open ruimte, waar monumentale beeldhouwkunst bondgenoot wordt van de architectuur. In 1954 wordt aan hem de creatie van het Monument voor de martelaren van Auschwitz
Deze tentoonstelling wordt gerealiseerd in samenwerking met het Musée des Beaux-Arts van Quimper, dat ze in 2023 zal huisvesten.
Wetenschappelijk commissariaat Rose-Hélène Iché, kleindochter van de kunstenaar, journalist en kunsthistoricus, editoriaal directeur van het gespecialiseerde tijdschrift Surréalismus
Algemeen commissariaat in Roubaix Alice Massé en Bruno Gaudichon
Algemeen commissariaat in Quimper: Florence Rionnet
Catalogus gepubliceerd ter gelegenheid van de tentoonstelling. De scenografie werd gerealiseerd dankzij de gulle medewerking van verven Tollens.
René Iché, L’Institutrice, 1934, Bronze. Achat en 2015 avec le soutien du Fonds régional d’acquisition des musées
(État / Conseil régional Hauts-de-France). Photo : A. Leprince ©Succession René Iché, Adagp, Paris, 2022
